-mek jest końcówką bezokolicznika w języku tureckim.
Bezokolicznik w języku tureckim ma trochę inną rolę niż w języku polskim. W języku tureckim, oprócz oczywistej roli: pokazania wersji bezosobowej czasownika, używamy tej końcówki w wielu formach gramatycznych, odnosi się to również do końcówek -me i –iş. Tworzą one zaś rzeczownik z czasownika. Używamy ich, gdy w zdaniu występuje więcej niż jeden czasownik, i „dolepiamy” je do czasownika w środku zdania.
Po końcówce -me oraz -iş możliwe jest dodanie końcówki osobowej, natomiast końcówka -mek jest bezosobowa.
Bana yardım etmesi hoşuma gidiyor. – Podoba mi się, że on mi pomaga. (Jest tu jeszcze słówko hoşlanmak, które ma własną odmianę.)
Tatilde ne yapmak istiyorsun? – Co chcesz robić w wakacje?
Burada müzik dinlemem sizi rahatsız ediyor mu? – Nie będę słuchać tutaj muzyki. Czy to ci przeszkadza?
Końcówki: -me oraz -mek odnoszą się do podmiotu, jaki on jest, co robi, natomiast końcówka -iş stawia nacisk na samą akcję, zachowanie, formę, rodzaj lub sposób.
Końcówki te w języku tureckim tworzą również nowe słowa:
giriş – wejście
bakış – spojrzenie
yazma – rękopis
ekmek – chleb
dla spółgłosek: a ı o u | dla spółgłosek: e i ö ü | przeczenie dla a ı o u | przeczenie dla e i ö ü | |
---|---|---|---|---|
Ben | -mam | -mem | -mamam | -memem |
Sen | -man | -men | -maman | -memen |
O | -ması | -mesi | -maması | -memesi |
Biz | -mamız | -memiz | -mamamız | -mememiz |
Siz | -manız | -meniz | -mamanız | -memeniz |
Onlar | -maları | -meleri | -mamaları | -memeleri |