Końcówka gramatyczna -la i ile
- z:
benimle/seninle/onunla/bizimle/sizinle/onlarla – ze mną/z tobą/z nim,nią/z nami/z nimi
Końcówka może mieć formę “doczepianą” do rzeczownika, może mieć również formę osobną: ile. W zależności od tego, gdzie ją umieścimy, zmieni się sposób, w jaki przetłumaczymy zdanie z języka tureckiego na polski:
Murat ile Semra sinemaya gidiyor. – Murat i Semra idą do kina.
Murat Semra ile sinemaya gidiyor. – Murat z Semrą idą do kina.
Murat’la Semra sinemaya gidiyor. – Semra z Muratem idą do kina.
Murat Semra’la sinemaya gidiyor. – Murat z Semrą idą do kina.
Dodatkowo, ważne jest również położenie “ile”:
Murat ile Semra sinemaya gidiyorlar. – Dodajemy końcówkę – lar.
Murat Semra ile sinemaya gidiyor.
- Różnica pomiędzy ile a ve (i)
Murat ile Semra sinemaya gidiyorlar. – Najprawdopodobniej idą razem do tego kina.
Murat ve Semra sinemaya gidiyor. – Może być, że razem idą, może być, że osobno.
- W mowie potocznej, można pominąć końcówkę osobową (poza trzecią osobą liczby mnogiej).
benim ile = benimle – benle
senin ile = seninle – senle
onun ile = onunla – onla
bizim ile = bizimle – bizle
sizin ile = sizinle – sizle
- Do ile można dodać słówko birlikte (=razem).
Murat Semra ile birlikte sinemaya gidiyor.
- Używanie ile wraz z pierwszą osobą liczby pojedynczej:
Semrayla ben sinemaya gidiyoruz. – Idziemy z Semrą do kina.
Ben Semrayla sinemaya gidiyorum. – Idę z Semrą do kina.
Biz Semrayla sinemaya gidiyoruz.
- Przy pierwszej osobie liczby pojedyńczej, nie dodajemy końcówki -la do “ben”:
Semrayla ben/
Benimle Semrasinemaya gidiyoruz.
- Dzięki ile możemy pokazać również, że coś zostało zrobione/wykonane przy pomocy czegoś, coś zostało użyte do czegoś:
otobusle – autobusem
gözlükle – przez okulary
Kölye elmasla yapılmış. – Kolia wykonana jest z diamentów.
kaşıkla – przy pomocy łyżki
Przykład kiedy możemy użyć benimle:
W dialogu
– Kiminle gidiyor? (Z kim idzie?)
– Benimle. (Ze mną)
Natomiast w zdaniach, gdzie ja idę z kimś, ta osoba jest zawsze na pierwszym miejscu i do niej dodaje się końcówkę -la.
