Pewnie wszyscy kojarzą chiński zodiak, gdzie przyporządkowuje się lata zwierzętom, ale czy wiecie, że chiński system ma najprawdopodobniej tureckie korzenie? Tak. Właśnie tak. System ten został zaimplementowany przed tysiącami lat przez Chińczyków od plemion tureckich, a dokładnie od Ujgurów i Turkutów.
Spis treści:
Kalendarz turecki
W kalendarzu tureckim występuje dwanaście zwierząt, dwanaście lat. Pięciokrotny obrót całego cyklu wyznacza wiek, czyli sześćdziesiąt lat. Kalendarz, zgodnie z zapisami, miał zaczynać się w 2367 roku p.n.e.
Uważano, że świat ma 3.600.000 lat i składa się z 360 części, tak zwanych venów. Na jeden ven przypada dziesięć tysięcy lat. Dwanaście lat stanowi jedną epokę. Jeden rok składa się z dwunastu miesięcy. Jeden miesiąc to cztery tygodnie, trzydzieści dni.
Rok rozpoczyna się z miesiącem oşlak (lub aşlak), co przypada na 21 marca, czyli święto Nevruz. z 22 na 23 września następuje równonoc jesienna, która w kalendarzu tureckim kończy pierwszą połowę roku, tak zwany Son Ay. Zgodnie z legendą, słońce i księżyc to kochankowie, którzy tylko w tę noc mogą być razem, potem ich drogi ponownie się rozchodzą.
Tureckie pory roku dzieliły się na: Oğlak ay (wiosna), Uluğ Oğlak ay (lato), Uluğ ay (jesień) oraz Kadır Kış ay (zimę).
Dzień podzielony był na dwanaście części – można więc powiedzieć, że każdej z nich przypadają nasze dwie godziny. Każda z tych części nazywała się çağ – epoka. Jeden çağ składał się z ośmiu keh.
Obliczanie wieku zgodnie z kalendarzem tureckim
Obliczanie wieku zgodnie z tym systemem wyglądało tak: pierwsze trzynaście lat życia zaliczało się do tak zwanego pierwszego müçe, następne müçe liczyły sobie dwanaście lat. I tak: gdy ktoś urodził się w 1979 roku na przykład, to należy do roku owcy 79, czyli znajduje się obecnie w 4 müçe.
1 müçe – do trzynastego roku życia, okres niemowlęcy
2 müçe – do dwudziestego piątego roku życia, okres dziecięcy, niewiedzy
3 müçe – do trzydziestego siódmego roku, okres odwagi
4 müçe – do czterdziestego dziewiątego roku życia, okres dojrzałości
5 müçe – do sześćdziesiątego pierwszego roku życia, okres białej brody
6 müçe – do siedemdziesiątego trzeciego roku życia, okres pierwszej starości
7 müçe – do osiemdziesiątego piątego roku życia, okres starości
8 müçe – do dziewięćdziesiątego siódmego roku życia
Zwierzęta przyporządkowane poszczególnym latom w tureckim zodiaku
fare (mysz), sıçan (szczur) | 2032, 2020, 2008, 1996, 1984, 1972, 1960, 1948, 1936, 1924, 1912, 1900, 1888 |
öküz (bawół) | 2033, 2021, 2009, 1997, 1985, 1973, 1961, 1949, 1937, 1925, 1913, 1901, 1889 |
kaplan (tygrys) | 2034, 2022 ,2010, 1998, 1986, 1974, 1962, 1950, 1938, 1926, 1914, 1902, 1890 |
tavşan (zając, królik) | 2035, 2023, 2011, 1999, 1987, 1975, 1963, 1951, 1939, 1927, 1915, 1903, 1891 |
ejderha (smok) | 2036, 2024, 2012, 2000, 1988, 1976, 1964, 1952, 1940, 1928, 1916, 1904, 1892 |
yılan (wąż) | 2037, 2025, 2013, 2001, 1989, 1977, 1965, 1953, 1941, 1929, 1917, 1905, 1893 |
at (koń) | 2038, 2026, 2014, 2002, 1990, 1978, 1966, 1954, 1942, 1930, 1918, 1906, 1894 |
koyun (owca) | 2039, 2027, 2015, 2003, 1991, 1979, 1967, 1955, 1943, 1931, 1919, 1907, 1895 |
maymun (małpa) | 2040, 2028, 2016, 2004, 1992, 1980, 1968, 1956, 1944, 1932, 1920, 1908, 1896 |
horoz (kogut) | 2041, 2029, 2017, 2005, 1993, 1981, 1969, 1957, 1945, 1933, 1921, 1909, 1897 |
köpek (pies) | 2042, 2030, 2018, 2006, 1994, 1982, 1970, 1958, 1946, 1934, 1922, 1910, 1898 |
domuz (świnia) | 2043, 2031, 2019, 2007, 1995, 1983, 1971, 1959, 1947, 1935, 1923, 1911, 1899 |