Coś wydarzyło się przed czymś, czyli końcówki -(y)ip/-meden

Są to w języku tureckim końcówki czasownika, które dodaje się aby pokazać, że coś wydarzyło się przed czymś (-ip) lub bez czegoś (-meden). Dodaje się te końcówki do czasownika nie będącego orzeczeniem.

Televizyonu kapatıp uyudum. – Wyłączyłam telewizor i zasnęłam.

Televizyonu kapatmadan uyudum. – Zasnęłam nie wyłączając telewizora.

Zarówno czasownik wraz z końcówką -ip/meden  oraz czasownik stanowiący orzeczenie mówią o  podmiocie.

Gdy czasownik środkowy mówi o innej osobie niż orzeczenie, używamy końcówki -madan önce.

Annem televizyonu kapatmadan önce uyudum. – Zanim mama wyłączyła telewizor, zasnęłam.

Trochę więcej informacji:

Gdy -ip/meden odnoszą się do podmiotu, pokazują sposób, przyczynę czegoś, podkreślają lub pokazują konieczność czegoś.

Gemi fırtınaya yakalanıp battı. – Statek złapała burza i zatonął.

Końcówka -ip może mówić o czymś, co właśnie się dzieje.

Çocuklar bahçede koşup oynuyorlar. – Dzieci biegając w ogrodzie, bawią się.

Natomiast  końcówka -meden pokazuje zaś, że coś (nie) wydarzyło się przed czymś.

Kahvaltı yapmadan işe gittim. – Nie jedząc śniadania, poszłam do pracy.

Dodając końcówkę -ip, zdanie może mieć formę przeczącą.

Bugüne kadar yalan söyleyip kimseyi kandırmadım. – Aż do dzisiaj kłamiąc, nikogo nie oszukałam.

Gdy dodajemy końcówkę przeczącą -me przed -ip/meden, możemy pokazać chęć wyboru.

Sinemaya gitmeyip evde kaldı. – Nie idąc do kina, zostałam w domu.